Moje obserwacje dotyczące roztoczy

**Methoo** · 24-04-12, 16:41

Siema

Ostatnio dzięki uprzejmości Pawła Petrykowskiego miałem do dyspozycji mikroskop świetlny z kamerą. Używając go zrobiłem kilka zdjęć i nakręciłem kilka filmów. Cały materiał dotyczy 3 gatunków roztoczy z którymi się spotkałem. Od razu na samym początku nasuwa się problem identyfikacji - nie jest możliwa (dla mnie). Nie posiadam kluczy, wiedzy ani dostępu do szerzej opisujących problem publikacji. Podzielę się jednak tym co znalazłem i moimi obserwacjami.

Głębiej zainteresowałem się problemem kiedy kilka dni temu obserwowałem wylinkę swojej dorosłej samicy Ceratogyrus meridionalis. Zauważyłem, że ma na nasadzie chelicerów roztocza, które jeszcze w trakcie trwania wylinki przeszły na pająka. Najprawdopodobniej jest to gatunek pasożytniczy. Dysponuję jednym marnej jakości zdjęciem z słabego preparatu:

Następnie chciałem zaprezentować gatunek moim zdaniem drapieżny, przypominający morfologicznie, a także kolorem Hypoaspis miles. Wybiły u mnie całą ogromną populację skoczogonków w pojemnikach z karaczanami. Tym razem zrobiłem trochę lepszy preparat i nakręciłem film na żywym okazie obrazujący aparat gębowy (rzut na gnatosomę).
H. miles używany jest w agrokulturze do walki ze szkodnikami, a także za granicą przez terrarystów do ochrony hodowli i walki z pasożytami. Żywi się nicieniami, larwami ziemiórek, innymi roztoczami, ogólnie wszystkim porównywalnej do niego wielkości [1][2][4].

1. Film przedstawia całego roztocza, z naciskiem na pracę chelicerów:

2. Zbliżenie:

3. Jeszcze większe:

Trzecim gatunkiem jest pasożytnicze roztocze, ściągnięte z Hottentotta saulcyi. Ma czerwony kolor co jest charakterystyczne dla wielu pasożytniczych gatunków roztoczy [1]. Poruszają się powoli, co może wskazywać właśnie na sposób odżywiania [2](siłą rzeczy drapieżniki muszą być szybsze). Wg [1] pasożytnicze gatunki roztoczy należą najczęściej do rodzin Erythraeidae, Trombiculidae, i Trombidiidae.

1. i 2. Przedstawiają rzut na całego osobnika. Widać powolne w porównaniu do poprzedniego ruchy i różnice morfologiczne:

3. Film pokazujący zbliżenie na aparat gębowy. Od razu widać, że pedipalpy są zredukowane. Może to być związane z tym, że gatunek nie potrzebuje ich przy polowaniu, nie pełnią funkcji chwytnych (tylko moje domysły).

Myślę, że warto zwrócić uwagę na znaczną różnicę w ruchliwości między tymi gatunkami. Pasożyt ma znacznie mniejsze chelicery oraz pedipalpy, co widać na zdjęciach i filmikach. Czasem zdarza się, że pasożytują tylko larwy albo nimfy a dorosłe są drapieżnikami. W tym wypadku pasożyty są formami dorosłymi (larwy roztoczy mają zawsze 3 pary odnóży[3], natomiast moja sztuka ma 4). Zakładam, że również nimfy i larwy tego gatunku są pasożytami. Wydaje się za to, patrząc na zdjęcie tego gatunku z mojej samicy meridionalisa, że może być to larwa lub nimfa roztocza. W tej chwili nie jestem w stanie dobrać się do nielicznej populacji jaka została między jej chelicerami, żeby zdobyć więcej sztuk do zdjęć lub filmów, a inne moje zwierzaki nie są zainfekowane.

Na koniec chciałem tylko jeszcze powiedzieć, że staram się użyć gatunku drapieżnego do walki z pasożytami na mojej samicy. Co z tego będzie nie wiem - dam znać po pewnym czasie w razie widocznych efektów (lub ich braku).

Tutaj znalezione przeze mnie na youtube filmy (oczywiście nie mojego autorstwa) przedstawiające H. miles. Na jednym z nich czyszczą Scolopendra hardwickei z pasożytującego gatunku.

Predatory Mites (Hypoaspis) with Nematodes as a food source - YouTube
Using Preditory Mites (Hypoaspis) to control pest mites on Centipede (S. hardwickie) - YouTube

Żródła:
[1] Parasites of Tarantulas (Theraphosidae) Journal of Exotic Pet Medicine Volume 18, Issue 4, October 2009, Pages 283–288,
[2] Tarantula Keeper's Guide
[3] Czesław Jura, Bezkręgowce
[4] Hypoaspis miles / Snail health

Ten post nie ma być formą artykułu, zbyt wiele napisanych przeze mnie informacji jest poglądowa. Dzielę się tylko tym co wydaje mi się najbardziej przydatne. Możecie opisać swoje doświadczenia z roztoczami. Bardzo byłbym też wdzięczny za nakierowanie mnie na źródło lub osobę, cokolwiek co pomoże mi w identyfikacji gatunków z którymi się spotkałem.
Później mogę dorzucić jeszcze zdjęcia powyższych gatunków, ale filmy chyba lepsze (?).

Pozdrawiam

PS. dzięki Wojtek za pomoc techniczną :p.

//Mimo, że to obserwacje, pozwoliłam sobie przenieść do lepszego działu - tutaj przynajmniej to nie zginie - Obli

**Baribal** · 25-04-12, 22:21