Zaloguj się
Rejestracja
Menu Główne
- abdomen (opisthosoma) - odwłok
- abdominal pattern - wzór na odwłoku
- adult - dorosły
- ALE = anterior lateral eyes - frontowe boczne oczy
- AME = anterior median eyes - frontowe środkowe oczy
- anal tubercle: to "guzek", na spodniej części pająka, usytuowany między kądziołkami przędnymi, stanowi ujście odbytu
- anterior - przednia (strona, część)
- anterior book-lungs - przednie płucotchawki, para umiejscowiona najbliżej głowotułowia
- anus - odbyt
- apex - wierzchołek: końcówka lub najwyższa część
- apical (skrót: a) - ostatni (np. segment)
- appendage - struktura, która jest dołączona do głównej części ciała (karapaks i odwłok), u pająków to nogogłaszczki, chelicery, odnóża i kądziołki
- arachnid (Arachnida) - pajęczak
- arachnoculture - pajęczarstwo (mimo, że słowo nie istnieje w języku PL), terrarystyka (tylko pajęczaki)
- arboreal - nadrzewny
- arthordial membrane - mięśnie, które wyznaczają granice płytki płciowej po lewej i po prawej stronie
- arthropod (Arthropoda) - stawonóg
- AS = anterior spinnerets - przednie kądziołki przędne
- autotomy - autotomia; reakcja obronna, polegająca na odrzuceniu przez zwierzę części ciała w sytuacji stwarzającej niebezpieczeństwo lub w niekorzystnych warunkach; zwykle odrzucone kończyny są z czasem regenerowane w mniejszym lub większym stopniu.
- basal (skrót: b) - nasadowy
- bicoloured - dwukolorowy
- bobbejaanspinnekop - potoczna nazwa na ptaszniki w Afryce
- baboon spiders - potoczna nazwa na przedstawicieli podrodziny Harpactirinae, których rodzimym kontynentem jest Afryka
- book-lungs - płucotchawki; narządy oddechowe pajęczaków występujące w postaci wewnętrznych komór, w których wymiana gazowa odbywa się drogą dyfuzji w licznych, silnie ukrwionych przegrodach wewnątrz komór - powietrze atmosferyczne przedostaje się tam przez otwory zwane przetchlinkami; płucotchawki znajdują się na spodzie odwłoka
- branchial operculum - bezwłose płytki osłaniające płucotchawki
- bulb - bulbus; organ rozrodczy występujący u dorosłych samców pająków, służący im jako zbiornik na nasienie.
- burrowing spiders - pająki podziemne (patrz też: fossorial)
- bursa copulatrix - często nazywana dolnym wgłębieniem; to miejsce, gdzie podczas składania jajek, jajeczka i nasienie samca ulegają wymieszaniu
- captive bred/CB - rozmnożony w hodowli
- caput - trójkątna część karapaksu, ograniczona liniami idącymi od fovea i rozszerzającymi się aż do chelicer (dobrze widoczne w wielu gatunków, np. w całości czarne u C. elegans)
- carapace - karapaks
- carnivorous - mięsożerny
- cephalothorax (prosoma) - głowotułów
- cheliceral scopulae - narządy strydulacyjne na chelicerach
- cheliceral teeth - 'zęby cheliceralne'; ząbki usytuowane wzdłuż dolnej krawędzi szczękoczułek (ważna cecha taksonomiczna)
- chelicerae - szczękoczułki; występujący u szczękoczułkowców organ składający się z członu podstawowego i pazura jadowego; u pająków pełnią funkcję rozrywania pokarmu, aplikowania jadu swoim ofiarom, a także wykorzystywane są u niektórych gatunków ptaszników do strydulacji.
- chitin - chityna; związek organiczny będący głównym budulcem szkieletów zewnętrznych stawonogów; jest wielocukrem o strukturze podobnej do celulozy.
- chorium - chorion; zbudowana z chorioniny zewnętrzna osłona jaj u pająków, wytwarzana przez nabłonek jajników samicy.
- cladistics - kladystyka, metoda klasyfikacji gatunków w grupy zwane kladami; klad to grupa organizmów powstałych od wspólnego przodka.
- claws tufts - "pęczki" włosków na ostatnim segmencie odnóża (tarsus) u niektórych pająków, zazwyczaj w połączeniu z dwoma pazurkami (patrz: tarsal claws)
- clypeus - front głowotułowia (część między początkiem karapaksu, a oczami)
- comb - serie brzusznych, ząbkowanych szczecin na stopach (tarsi) ostatniej pary odnóży u niektórych pająków
- compound eye - oko złożone
- coxa (l.mn. coxae) - biodro, pierwszy segment odnóża pająka
- cupule - mała struktura lub narząd w kształcie kielichów
- cuticle - naskórek, oskórek; zewnętrzna niekomórkowa warstwa obejmująca ciała owadów, pająków i innych stawonogów, który jest wydzielany przez jedną lub więcej warstw komórek (epidermis); funkcją naskórka jest zmniejszenie utraty wilgoci z organizmu.
- diagonal leg-span - rozstaw odnóży; mierzony od ostatniego segmentu (licząc od ciała) odnóża I pary, aż do końca odnóża pary IV.
- diurnal - aktywne w ciągu dnia
- dorsal - grzbietowa, dorsalna (strona, część)
- dorsum - grzbiet
- ecdysis (moulting, molting) - proces linienia
- eggsack (sack, cocoon) - kokon
- embolus - struktura będąca zakończeniem bulbusa oraz przewodu ejakulacyjnego; przy kopulacji zostaje umieszczony w otworze płciowym samicy
- epigastric furrow - rowek znajdujący się na brzusznej stronie odwłoku, za płucotchawkami
- epigynum (vulva) - płytka płciowa
- exoskeleton - egzoszkielet
- exuvia (l.mn. euviae) - wylinka
- fang - pazur jadowy
- female - samica
- femur (l.mn. femora) - udo, trzeci segment odnóża krocznego pająka (licząc od ciała)
- fertile - rozrodczy, płodny
- fossorial (burrowing spider) - podziemny (pająk)
- fovea (thoracic fovea, l.mn. fovea) - niewielki rowek umiejscowiony pośrodku karapaksu; może być prosty lub zakrzywiony oraz wprowadzić wzdłuż lub w poprzek karapaksu
- genus (l.mn. genera) - rodzaj
- gonopore - otwór płciowy samca, umiejscowiony na środku epigastric furrow
- gonoslit - "wejście" do narządów rozrodczych samicy, poprzez które nasienie samca jest prowadzane do spermateki
- habitat - biotop
- hemolymph - hemolimfa; płyn ustrojowy bezkręgowców posiadających otwarty układ krwionośny; pełni funkcję podobną do krwi u kręgowców; zawiera hemocyjaninę, hemocyty, wodę, sole mineralne oraz związki organiczne.
- holotype - holotyp; osobnik, na podstawie którego opisano i nazwano nowy gatunek.
- instar - stadium
- invertebrate - bezkręgowiec
- juvenile - podrostek (potocznie), w odniesieniu do pająków: zazwyczaj nazywane są tak osobniki w średnich stadiach rozwoju.
- labium (l.mn. labia) - dolna warga otworu gębowego pająka, położona między maxillae, a przodem sternum.
- labrum (l.mn. labra) - górna warga warga otworu gębowego pająka
- lateral - boczna (strona, część)
- laterigrade - typ odnóży krocznych, które umożliwiają poruszanie się bokiem (tak jak u krabów)
- longitudiunal - wzdłuż
- male - samiec
- mating - dopuszczanie, parowanie dorosłych osobników różnych płci
- maxilla (l.mn. maxillae) - uda nogogłaszczek
- metatarus (l.mn. metatarsi, skrót: Tm) - pięta
- MS = median spinnerets - środkowe kądziołki przędne
- nocturnal - aktywny nocą, prowadzący nocny tryb życia
- nymph - nimfa; niekompletna metamorfoza, postać larwalna ptaszników następująca po wykluciu z jaja; dzieli się zazwyczaj na dwa stadia, po których następujące przeobrażenie zupełne w osobnika zdolnego do samodzielnego rozwoju i zdobywania pokarmu (tzw. po pierwszym linieniu - L1); zdarzają się wśród ptaszników gatunki posiadające nawet trzy albo cztery stadia nimf; oznaczane często w hodowlach jako N1, N2 itd.
- ocelli (l.mn. ocellus) - receptor świetlny (oko proste) wielu bezkręgowców, w tym pająków posiadających osiem lub mniejszą liczbę oczu.
- ocular tubercle - wzgórek, na którym umiejscowione są oczy.
- oocytes - komórki jajowe
- order - rząd
- ovaries - organy rozrodcze samicy odpowiedzialne za wytworzenie komórek jajowych
- oviduct - jajowody, które prowadzą do ovaries
- palps (palpal organs, pedipalps) - nogogłaszczki
- patella (l.mn. patellae) - rzepka; czwarty segment odnóża krocznego pająka (licząc od ciała)
- paratype - paratyp; okaz z serii okazów typowych, wykorzystanych przez autora przy opisie nowego gatunku, nie będący jednak holotypem.
- pedicel - szypułka, stylik; wąska część ciała pająków łącząca głowotułów z odwłokiem.
- plumose pad - układ "pierzastych" włosków na frontowej powierzchni chelicer
- PLE = posterior lateral eyes - tylne boczne oczy
- PME = posterior median eyes - tylne środkowe oczy
- pre-subadult - osobniki tak nazywane są wylinkę przed wylinką do dorosłości
- protuberance - wypukłość, wybrzuszenie
- prograde - typ odnóży krocznych, które umożliwiają ruch do przodu i tyłu
- prolateral (skrót: pl) - wewnętrzny
- PS = posterior spinnerets - tylne kądziołki przędne
- rastellum - struktury mające postać kolców, znajdujące się na szczękoczułkach pająków z sekcji Mygalomorphae (z wyjątkiem Theraphosidae); pełni funkcję pomocniczą przy kopaniu nor.
- retrolateral (skrót: rl) - zewnętrzny
- scopula (l.mn. scopulae) - gęste kępki wyspecjalizowanych włosków na spodzie końcowych segmentów odnóży (u ptaszników metatarsus i tarsus)
- semi-arboreal - częściowo nadrzewny; osobnik żyjący nad ziemią jeśli zmuszą go do tego warunki naturalne, lecz nie wysoko na drzewach
- sericteria (l. poj. sericterium; silk glands) - gruczoły przędne
- setae (l.mn. seta) - włoski, szczecinki, kolce na różnych częściach ciała bezkręgowców; głównie pełniące funkcję czuciową
- sexual dimorphism - dymorfizm płciowy; rodzaj dymorfizmu przejawiający się różnicami w morfologii, fenotypie samca i samicy jednego gatunku.
- sigillum (l.mn.l sigilla) - niewielkie bezwłose, zazwyczaj owalne, wgłębienia na mostku pająków z infrarzędu Mygalomorphae; prawdopodobnie stanowią zaczepienie mięśni (ilość, kształt i ułożenie sigilla to ważna cecha taksonomiczna)
- slit sensillum - małe otwory; sensory, które są widoczne na górnym wgłębieniu (upper alcove)
- species - gatunek
- spermatheca (l.mn. spermathecae) - spermateka; organ rozrodczy służący do przechowywania nasienia po kopulacji; występują spermateki parzyste i nieparzyste.
- spermatophore - spermatofor, pakiet plemników otoczonych galaretowatą substancją, przekazywany podczas kopulacji u niektórych pajęczaków oraz innych stawonogów.
- spiderling - młody pająk (potocznie); nazwą tą określa się zazwyczaj pająki w początkowych stadiach rozwoju
- spinnerets - kądziołki przędne; typowa dla pająków struktura przędna, występująca na końcu odwłoka. Znajdują się na nich gruczoły wytwarzające pajęczynę. Większość pająków posiada sześć kądziołków, niektóre dwa, cztery czy osiem.
- sternum - mostek; u pająków jest to utwardzona płytka, znajdująca się na spodniej stronie głowotułowia.
- stridulation - strydulacja; wydawanie dźwięków poprzez pocieranie różnych części ciała; u pająków pełni funkcję obronną, odstraszając napastnika wydając przy strydulacji dźwięki przypominające syczenie; może to następować poprzez pocieranie chelicerae z maxillae lub np. bioder czy krętarzy pedipalp oraz pierwszej pary odnóży; kompleks narządów strydulacyjnych nazywany jest stridulitrum.
- sub-adbominanl band - jasna opaska na brzusznej części odwłoku rodzajów takich jak Ceratogyrus i Augacephalus, w okolicy płucotchawek.
- SUB = subesophageal ganglion - druga część ośrodkowego układu nerwowego
- subadult - prawie dorosłe osobniki, zazwyczaj wylinkę do dorosłości
- sucking stomach - żołądek ssący; u pająków jest to fragment przewodu pokarmowego znajdujący się za gardzielą; pełni funkcję pompki, ułatwiającej wsysanie wpół strawionego pokarmu z górnej części układu pokarmowego.
- SUPRA = supraesophageal ganglion - "mózg", pierwsza część ośrodkowego układu nerwowego
- tarantula (theraphosid) - ptasznik; określenie stosowane w stosunku do przedstawicieli rodziny Theraposidae
- tarsal claws - para małych pazurków na końcu każdego odnóża, w pewnym stopniu zapewniają przyczepność; wiele gatunków posiada również dodatkowe, mniejsze pazurki za główną parą.
- tarsus (l.mn. tarsi) - stopa, śródstopie; siódmy i ostatni człon odnóża krocznego u pająków (licząc od ciała)
- taxon - takson; jednostka nazewnictwa taksonomicznego, np. gatunek, rodzaj, podrodzina, sekcja itp.
- taxonomy - taksonomia; nauka o klasyfikacji organizmów żywych oraz nazywaniem nowych taksonów
- terrestrial - naziemny
- tibia (l.mn. tibiae) - goleń; piąty segment odnóża krocznego
- tibial apophysis - hak goleniowy
- trachea (tracheal spiracles, l.mn. tracheae) - zewnętrza rurka układu oddechowego u bezkręgowców, otwierająca się na powierzchni odwłoku.
- transverse - poprzeczny (np. w odniesieniu do fovea)
- trichobothria - wyspecjalizowane, bardzo cienkie, włoski na odnóżach krocznych i nogogłaszczkach pająków o funkcji czuciowej.
- trochanter (l.mn. trochanters) - krętarz; drugi segment odnóża krocznego pająka (licząc od ciała)
- uniformly coloured - jednolicie ubarwiony
- upper alcove - wewnętrzne górne wgłębienie płytki płciowej samicy
- urticating hairs - włoski parzące; rodzaj włosków (setae) pełniących funkcję obronną u ptaszników z Nowego Świata, poprzez wbijanie się w ciało ofiary, powodując podrażnienia mechaniczne; jest 6 typów włosków parzących, wszystkie z wyjątkiem V typu (występującym u Ephebopus wyczesujących włoski z nogogłaszczek) znajdują się na odwłoku; poza typową obroną przed napastnikami służą także do tworzenia "dywaników" podczas linienia oraz umieszczania ich w pajęczynie tworzącej kokon (u niektórych gatunków) - ma to na celu ochronę przed intruzami.
- uterus externus - cienka, zazwyczaj przezroczysta membrana przy spermatece, którego otwarciem jest gonoslit
- wild caught/WC - odłowiony z naturalnego środowiska, z odłowu (potocznie).
- ventral - brzuszna, wentralna (strona, część)
Kalendarz
Wiadomość